ቻይና እና አሜሪካ አብረው ሊበለጽጉ ይችላሉ ሲል ዢ ጂንፒንግ 'የቀድሞ ጓደኛ' ሄንሪ ኪሲንገር ተናግሯል።

የቻይናው ፕሬዝዳንት ዢ ጂንፒንግ ከአምስት አስርት አመታት በፊት ለሁለቱ ሀገራት መቀራረብ እና መቀራረብ ትልቅ ሚና በመጫወታቸው የቻይና ህዝብ “የቀድሞ ወዳጅ” ብለው ያወደሱትን የቀድሞ የአሜሪካ የውጭ ጉዳይ ሚኒስትር ሄንሪ ኪሲንገርን ዛሬ ሃሙስ አነጋግረዋል።
“ቻይና እና ዩናይትድ ስቴትስ በጋራ መረዳዳት እና መበልጸግ ይችላሉ” ሲሉ የዛሬ 100 አመት እድሜ ላለው የቀድሞ የአሜሪካ ዲፕሎማት ሲናገሩ የቻይናን የታችኛው መስመር "በሶስት የመከባበር፣ በሰላም አብሮ የመኖር እና ሁሉንም አሸናፊዎች የሚሉ የትብብር መርሆዎች" በማለት በድጋሚ ተናግረዋል።
ቻይና በቤጂንግ በሚገኘው የዲያኦዩታይ ግዛት የእንግዳ ማረፊያ ቤት እንደተናገሩት “ቻይና በዚህ መሰረት ሁለቱ ሀገራት የሚስማሙበትን እና ግንኙነታቸውን ያለማቋረጥ የሚያራምዱበትን ትክክለኛ መንገድ ከአሜሪካ ጋር ለመፈተሽ ዝግጁ ነች።ከዋና ከተማው በስተ ምዕራብ የሚገኘው ዲያኦዩታይ በ 1971 በቻይና ለመጀመሪያ ጊዜ ጉብኝት ባደረገበት ወቅት ኪሲንገር የተቀበለው የዲፕሎማቲክ ኮምፕሌክስ ነው።
ኪሲንገር ቻይናን የጎበኙ የመጀመሪያው ከፍተኛ የአሜሪካ ባለስልጣን ሲሆኑ የያኔው የዩኤስ ፕሬዝዳንት ሪቻርድ ኒክሰን ወደ ቤጂንግ በረዶ ከመውደቃቸው ከአንድ አመት በፊት ነበር።የቀድሞው የዩናይትድ ስቴትስ መሪ ከሊቀመንበር ማኦ ዜዱንግ እና ጠቅላይ ሚኒስትር ዡ ኢንላይ ጋር የተገናኙበት የኒክሰን ጉዞ “ለቻይና-አሜሪካ ትብብር ትክክለኛ ውሳኔ አድርጓል” ሲሉ Xi ተናግረዋል ።ሁለቱ ሀገራት ከሰባት ዓመታት በኋላ በ1979 ዓ.ም.
“ውሳኔው ለሁለቱ ሀገራት ጥቅም ያስገኘ እና አለምን የለወጠው ነው”ሲል ኪሲንገር ለቻይና እና አሜሪካ ግንኙነት እድገት እና የሁለቱን ህዝቦች ወዳጅነት ለማሳደግ ያበረከቱትን አስተዋፅኦ አድንቀዋል።
የቻይናው ፕሬዝዳንት ኪሲንገር እና ተመሳሳይ አስተሳሰብ ያላቸው ባለስልጣናት “የቻይና-አሜሪካን ግንኙነት ወደ ትክክለኛው መስመር ለመመለስ ገንቢ ሚና እንደሚጫወቱ ተስፋ አደርጋለሁ” ብለዋል።
ኪሲንገር በበኩሉ ሁለቱ ሀገራት የሻንጋይ ኮሙኒኩ ባወጡት መርሆች እና በአንዲት ቻይና መርህ መሰረት ግንኙነታቸውን በአዎንታዊ አቅጣጫ ማንቀሳቀስ እንዳለባቸው አስገንዝበዋል።
የአሜሪካ-ቻይና ግንኙነት ለሁለቱ ሀገራት ሰላም እና ብልጽግና አስፈላጊ ነው ሲሉ የቀድሞ የአሜሪካ ዲፕሎማት ገልጸው፣ በአሜሪካ እና በቻይና ህዝቦች መካከል የጋራ መግባባትን ለማመቻቸት ቁርጠኝነትን በእጥፍ ጨምረዋል።
ኪሲንገር ወደ ቻይና ከ100 ጊዜ በላይ ተጉዟል።በዚህ ወቅት ያደረጉት ጉዞ በቅርብ ሳምንታት ውስጥ የአሜሪካ ካቢኔ ባለስልጣናት የተከታታይ ጉዞዎችን ያደረጉ ሲሆን የውጭ ጉዳይ ሚኒስትርን ጨምሮአንቶኒ ብሊንከን, የግምጃ ቤት ጸሐፊጃኔት የለንእና የአሜሪካ ልዩ የአየር ንብረት መልዕክተኛጆን ኬሪ.